افراز و تفکیک

افراز و تفکیک دو عملیات مهم در حوزه ثبت و مرزهای ملک است که معمولاً توسط کارشناس رسمی یا نهادهای ثبتی انجام می‌شود.

افراز (Fزار):
- یعنی جدا کردن (تقسیم) یک قطعه زمین مشترک بین چند مالک به قطعات جداگانه.
- معمولاً وقتی یک ملک مشاعی (مشترک) است، و می‌خواهند آن را به واحدهای مستقل و جداگانه تقسیم کنند.
- مثلا: یک زمین بزرگ به چند پلاک جداگانه تبدیل می‌شود که هر کدام متعلق به یک مالک باشد.
تفکیک (Tafkik):
- یعنی تقسیم یک پلاک ثبتی به چند قسمت مستقل، بر اساس یک طرح و نقشه مشخص.
- مثلا: تفکیک یک پلاک بزرگ به چند واحد مسکونی یا تجاری مستقل.
- عملیات تفکیک معمولاً بر روی پلاک‌هایی است که قبلاً ثبت شده و نیاز به ساخت ساختمان‌های جداگانه دارند.

افراز بیشتر در مورد ملک‌های مشاع است (مالکین مشترک در یک ملک) و هدفش جدا کردن سهم هر مالک است.
تفکیک در مورد تقسیم یک پلاک واحد به واحدهای مستقل و جداگانه است، در جهت ساخت یا فروش.

درخواست مالک یا مالکین:
- تنظیم درخواست رسمی همراه با مدارک مالکیتی و نقشه‌برداری توسط کارشناس رسمی یا مهندسین معتمد.
نقشه‌کشی و بررسی ملک:
- انجام اندازه‌گیری‌های دقیق و تهیه نقشه‌های ثبتی بر اساس داده‌های جی‌آی‌اس یا ژئودزی.
مطابقت با ضوابط شهرداری و اداره ثبت:
- اطمینان از رعایت ضوابط شهرسازی، کاربری اراضی و مقررات مربوطه.
حکم قضایی یا تایید اداره ثبت:
- در موارد افراز، نیاز به تایید مراجع قضایی است.
- در عملیات تفکیک، پس از تایید مراجع شهرداری و ثبت، قطعات جدید ثبت می‌شود.
ثبت نهایی در سازمان ثبت اسناد و املاک:
- دریافت سندهای جداگانه برای هر قطعه تفکیک یا افراز شده.

افراز و تفکیک هر دو نیازمند تهیه نقشه‌های دقیق و تایید مراجع ذی‌ربط هستند.
این عملیات‌ها ممکن است در موارد خاص نیاز به رأی مراجع قضایی یا پرونده‌های دادگاهی داشته باشد.
نقش کارشناس رسمی یا مهندس معتمد برای اجرای دقیق و قانونی عملیات بسیار حیاتی است.

مهندسی نقشه برداری